Bir Müslüman hangi durumlarda dinden çıkmış olur? 

Bir Müslümanın mürted sayılabilmesi için, İslâm'a göre inanılması zorunlu olan ilkeleri tamamen veya kısmen inkâr ettiğini gösteren söz veya fiillerinin bulunması ve bunu yaparken akıllı, yetişkin (bâliğ) ve hür irade sahibi olması gerekir. Yani irtidat (dinde çıkmak), kişinin açıkça İslâm'dan çıktığını açıklamakla gerçekleşeceği gibi, İslâm dininin esaslarının tamamını veya bir kısmını reddetmekle de gerçekleşebilir.

Yukarıda belirtildiği gibi, zorba bir gücün öldürme veya çok ciddi zarar verme tehdidi (ikrah) karşısında, korku sebebiyle İslâm'ı terk ettiğini söylemek Müslümanı mürted yapmaz. Aynı şekilde sarhoşluk ve akli melekelerin zayıflaması gibi sebeplerle ortaya çıkan söz ve fiiller kişinin irtidat ettiğini gösteren deliller olarak kabul edilmez. Çünkü gerek ikrah gerekse sarhoşluk gibi durumlarda kişinin gerçek iradesi bulunmamaktadır.[1]

Dolayısıyla bir Müslüman hür iradesiyle, itikada ait olduğunu ve inkâr edildiği takdirde mürted olacağını bildiği bir hükmü reddederse mürted olmuş ve dinden çıkmış olur. Lâkin işkence ve zulüm altında iken küfre ve inkara ait bir sözü zorla söylemiş ise bu hal onu mürted yapmamaktadır. Asr-ı saadette müşriklerin türlü işkencelerine maruz kalan Hz. Ammar’a Peygamber Efendimiz (sav) işkenceden kurtulması için müşriklerin zorla söyletmek istediği küfr cümlelerini sadece dili ile söyleyip onlardan kurtulması adına bir ruhsat vermiştir. Bunun üzerine Rabbimiz "Kalbi îmanla karar bulmuş olduğu hâlde (küfür kelimesini söylemeye) zorlananlar (ve böylece yalnız dilleriyle söyleyenler) müstesna, kim Allah'a küfrederse, onlara şiddetli bir azab var; fakat, küfre bağrını açanlar üzerine, Allah'tan bir gazab ve kendilerine çok büyük bir azab vardır."[2] _{buyurarak bir insanın hür iradesi dışında küfre zorlanması ve küfre ait cümleler söylemesinin eğer kalbi imandan sapmamış ise onu mürted yapmayacağını bizlere bildirmektedir.}