Allah'ın ortağa ihtiyacı var mıdır?

ALLAH’IN ORTAĞA İHTİYACI YOKTUR

İnsanlar hem aciz ve fakir hem de zaman ve mekâna bağlı olduklarından işlerini yapabilmeleri için başkalarının yardımına ihtiyaç duyarlar. Yani insanın aynı anda birçok işi yapacak güç ve kuvveti yoktur. Hem tek başına bütün ihtiyaçlarını karşılayamaz hem de aynı anda birden fazla yerde olamaz. 

Mesela bir valinin, bir ilin idaresi noktasında birçok vazifeleri vardır. Fakat bütün bu vazifeleri tek başıyla yapması mümkün değildir. Bunun için vali yardımcılarına ve daire amirlerine ve emri altındaki kişilere ihtiyacı vardır.

Hem bir devlet başkanı ülke idaresinde, sağlık hizmetleri için sağlık bakanına ihtiyacı olduğu gibi, eğitim hizmetlerinde de milli eğitim bakanına ihtiyaç duyar. Yine illerde valilere, ilçelerde kaymakamlara, köylerde ve mahallelerde de muhtarlara ihtiyaç duyar. Bütün bunlar gösteriyor ki, bir devlet başkanı, bu yardımcılar olmadan tek başına ülkeyi idare edemez.

Fakat Cenab-ı Hak yarattığı varlıklar gibi değildir. Çünkü bütün varlıkları O yarattığı için varlıkların muhtaç olduğu şeylere muhtaç değildir. Hem nihayetsiz kudrete sahip olduğu için acizlik O’na müdahale edemez. Varlıkları engelleyen sınırlar Allah için engel değildir. Hem zamana ve mekâna bağlı olmadığı için isim ve sıfatlarıyla her yerde hazır ve nazırdır. Bundan dolayı kâinatı sevk ve idarede ortağa ve yardımcıya muhtaç değildir. Bütün her şeyi bizzat sevk ve idare eder.

Kur’an-ı kerimde “hem mülkte kendisine hiçbir ortak olmamıştır; âcizlikten (münezzeh olduğundan) dolayı O’nun için hiçbir yardımcı da olmamıştır.”[1] buyrulmaktadır.

Bunu akla yaklaştırmak için şöyle bir misal verebiliriz.

Mesela güneş, bir tane olmakla beraber ısısı ve ışığıyla aynı anda birden fazla yerde bulunabilir. Adıyaman’ı aydınlattığı gibi aynı anda Sinop’u da aydınlatır. Mekânların farklı olması bu duruma engel olmaz. 

Hem güneş, bir deniz üzerindeki bütün kabarcıklarda ısısı, ışığı ve yedi rengi gibi bütün özellikleriyle aynı anda akseder. Birinde görünmesi diğerlerinde görünmesine engel teşkil etmez. Güneşe nispeten bir kabarcık ile binlerce kabarcıkta görünmesi aynı kolaylıktadır.

Güneş misalinde olduğu gibi Cenab-ı Hakk’ın bir işi yapması diğer işleri yapmasına engel değildir. Bütün işleri aynı kolaylıkla yapar. Rabb’lığında ve ilahlığında bir olduğu gibi icraatlarında da birdir. Bütün işleri isim ve sıfatlarıyla bizzat kendisi idare eder. Ayet -i kerimede “bir şeyi(n olmasını) dilediği zaman, O’nun emri, ona sadece “ol!” demektir, (o da) hemen oluverir.”[2] Buyrulmaktadır.

Cenab-ı Hak denizin dibindeki balığın rızkını gönderdiği gibi dağların zirvesindeki bir hayvanın da rızkını gönderir. Anne karnındaki bir bebeğin ihtiyacına cevap verdiği gibi aynı anda çölün ortasındaki bir kaktüs bitkisinin de ihtiyacını görüp cevap verebilir. Bunların farklı yerlerde bulunmaları Allah’ın onları aynı anda beslemesine engel olmaz. Bu işleri yapması için de başkalarının yardımına muhtaç değildir.

Cenab-ı Hakk’ın her yerde hazır ve nazır olduğunu bilen insan,   her arzusunu, her isteğini, hiçbir engel olmadan, her zaman ve her yerde, sonsuz merhamet ve kudret sahibi olan Cenab-ı Hak’tan isteyebilir. O’na müracaat edebilir. Rahmetini bulup Kudretine dayanabilir.